آنالیز سیستم اندازه گیری
(Measurement System Analysis (MSA
آنالیز سیستم اندازه گیری
تشریح برخی از لغات کلیدی MSA
ريزنگري (Resolution) :
ريزنگري يا دقت قرائت يك وسيله نشاندهنده عبارتي كمي براي بيان توانايي يك وسيله در ايجاد تمايزي با معني ، بين مقادير نزديك به هم يك كميت ميباشد .
قدرت تشخيص دهي ( تمايز) (DISCRIMINATION) :
توان تشخيص و نشان دادن كوچكترين تغييرات در ويژگيهايي كه اندازهگيري ميشوند .در واقع قدرت تشخيصدهي، توانايي خود ابزار است.
قدرت تفكيك (NUMBER OF DISTINCT CATEGORIES):
حداقل فواصل قابل تشخيص توسط سيستم اندازه گيري مي باشند. در صورتيكه قدرت تفكيك در يك سيستم اندازه گيري مناسب نباشد، توان تشخيص نوسانات موجود در فرآيند امكانپذير نميباشد. تفاوت آن با قدرت تشخيص دهي اينست كه قدرت تشخيص دهي در واقع توانايي خود ابزار است ولي قدرت تفكيك، توانايي ابزار را در تشخيص نوسانهاي توليد در سيستم اندازه گيري مورد نظر را نشان ميدهد.
مقدار مرجع (VALUE REFERENCE) :
مقدار واقعي مشخصه قطعه اندازهگيري شده مورد توافق ميباشد . كه ميتواند بوسيله ميانگين چندين اندازهگيري حاصل از يك ابزار سطح بالاتر محاسبه شود .
ثبات ( پايداري ) (STABILITY) :
تغييرات در اندازهگيريهاست در شرايطي كه با يك سيستم اندازهگيري برروي يك مشخصه از يك قطعه دربازه زماني معين بدست آمده باشد .به عبارت ديگر هرگاه دقت و صحت يك فرآيند اندازهگيري با گذشت زمان تغيير نكند ميتوان گفت فرآيند اندازهگيري داراي ثبات است.
تمایل(Bias) :
تمایل، اختلاف بين ميانگين اندازهگيريها با مقدار مرجع است كه بيانگر صحت اندازهگيري ميباشد.
خطي بودن ( ارتباط خطي) ( LINEARITY) :
تغييرات مورد انتظار تمايل در گستره عملياتي يك وسيله اندازهگيري ، نشاندهنده وجود ارتباط خطي ميباشد .به عبارت ديگر اثر تغييرات اندازه قطعه بر تمايل سيستم اندازهگيري ميباشد.
تكرارپذيري (REPEATABILITY) :
تغييرات در اندازهگيريهاست (پراكندگي ناشي از سيستم اندازهگيري ) در شرايطي كه با استفاده از يك وسيله توسط يك ارزياب ،براي اندازهگيريهاي يك مشخصه از قطعات يكسان بدست آمده باشد . در واقع تكرارپذيري شاخصي است كه توانايي يا ناتواني سيستم اندازهگيري را براي دستيابي به نتيجهاي يكسان در اندازهگيريهاي مكرر نشان ميدهد.
تكثير پذيري ( تجديد پذيري ) (REPRODUCIBILITY) :
تغييرات در ميانگين (پراكندگي) ناشي از تغيير هر يك از عوامل مؤثر در سيستم اندازه گيري (اپراتور، روش، ابزار و ...) ميباشد كه در اندازهگيريهاي مكرر يك مشخصه از قطعات مشابه بدست ميآيد. در شرايطي كه اندازهگيريهاي قطعات به توسط اپراتورهاي مختلف انجام مي گيرد (بررسي معمول تكثيرپذيري) ، تكثيرپذيري اپراتورها، هنگامي كه توسط اندازهگيريهاي قطعات مشابه توسط چند ابزار يكسان و يك اپراتور انجام شود تكثيرپذيري ابزار محاسبه مي شود.
نوسانات قطعه به قطعه (PART TO PART VARIATION) :
برابر با پراكندگي قطعات استفاده شده از نظر مشخصه مورد بررسي در آزمايش مي باشد .
نوسانات درون قطعهاي (WITHIN- PART VARIATION) :
تغييراتي كه بعلت ويژگي فرآيند ساخت در نقاط مختلف يك قطعه ( نمونه ) وجود دارد .
علل خاص (Special Cause) :
به عللي گفته ميشود كه تاثير غير تصادفي بر فرآيند ميگذارند ، ميتوانند شناسايي و رفع شوند .
نوسانات فرآيند (PROCESS VARIATION):
برابر مقدار انحراف معيار دادههاي فرايند است.